Miejska Biblioteka Publiczna

W książce "Historie bez końca. Reportaże" wydanej przez wydawnictwo Scriptum znajdziemy historie reporterskie Marzeny Sobali, nagradzane w ogólnopolskich konkursach, takie jak "Niemagister" (Reportaż Roku w konkursie Gazety Wyborczej i Polskiego Radia w 1996 roku), "Pismak" i wiele innych. Opowieści, na których uczą się studenci dziennikarstwa, solidny kawał dziennikarskiej roboty, przy tym świetnie opowiedziane, co dziś zdarza się już coraz rzadziej, bo wydawcy uważają reportaż za gatunek trudny, który gorzej się sprzedaje niż ploteczki o domniemanych celebrytach.

Okrucieństwo dyktatury, nędza wolności, arogancja najeźdźców. Wszystko to i o wiele więcej zobaczymy w dramatycznych opowieściach Irakijczyków, które powierzyli Pawłowi Smoleńskiemu. Nie jest to książka wpisująca się w spór o słuszność lub niesłuszność interwencji wojskowej w Iraku. To rzecz o losie kraju i ludzi, po których przejeżdżały walce Historii. Wreszcie z dala od zgiełku telewizyjnych fajerwerków i wojennej propagandy możemy wsłuchać się w głosy Irakijczyków. Są różne, bardzo różne. I nic tu nie jest proste ani oczywiste, zwłaszcza dla nas, ludzi z innego świata. Posłuchajmy tych głosów. Koniecznie.
(Artur Domosławski)

Nigdy nie byłem w Bagdadzie. Wiem jednak - po przeczytaniu książki Pawła Smoleńskiego - że uczynię wszystko, by tam pojechać. By poznać to niezwykłe - w swym micie i w swym nieszczęściu - miasto kalifów i dyktatorów, miasto buntowników i ludzi przetrąconych, miasto, które zmaga się ze swoim losem. Irak jest wielkim i ciężkim doświadczeniem naszego czasu. Udział Polski i Polaków w misji stabilizacyjnej to często przedmiot krytyki. Byłem innego zdania. Uważałem, że wsparcie akcji militarnej przeciwko reżimowi, który terroryzował, torturował i zabijał Irakijczyków, to wojna sprawiedliwa. Ale można wygrać wojnę i przegrać pokój. Pasjonująca książka Pawła Smoleńskiego utwierdziła mnie w tym przekonaniu. Tłumaczy, jak bardzo skomplikowany jest dzisiejszy Irak. Co najważniejsze jednak: cała europejska i amerykańska, a także polska debata na temat Iraku odbywa się praktycznie bez udziału samych Irakijczyków. Z kart książki przemawiają właśnie Irakijczycy. Warto ich wysłuchać.
(Adam Michnik)

Książka Pawła Smoleńskiego jest znakomitym przykładem reportażu literackiego i zajmuje godne miejsce w tradycji tego nurtu ostatniego półwiecza, obok takich autorów jak Pruszyński i Wańkowicz. Jest dziełem rozgrywającym się - jak każda dobra literatura - na różnych planach. Przede wszystkim jest reportażem o Iraku, ale autor nie zatrzymuje się na komentowaniu doraźnych wydarzeń i komunikatów z linii frontu. Stawia sobie zadanie dużo bardziej ambitne - chce zrozumieć społeczeństwo muzułmańskie, jego kulturę, tradycję i sposób myślenia. Obiera drogę, którą reporterzy podążają od czasów Herodota - rozmowy z ludźmi i relacjonowania ich opowieści.
(Ryszard Kapuściński)

Pitcairn to skrawek lądu na Oceanie Spokojnym. Sześć razy do roku w pobliże wyspy podpływa statek, czasem zawija jacht, a mieszkańcy z tajemniczych powodów niechętnie patrzą na obcych. Angielski dziennikarz został deportowany, zanim zdążył zejść z pokładu. Pewna reporterka usłyszała: "Powiesimy cię, jeśli o nas źle napiszesz". Na forum internetowym zamieszczono post: "Kathy Marks powinna być zastrzelona". Maciej Wasielewski dostał się na wyspę, podając się za antropologa badajacego żeglarskie sagi. To co odkrył, okazało się jeszcze bardziej skomplikowane, niż przeczuwał...

Ta książka reportaż wpisuje się w bogatą kulturę pamięci o II wojnie światowej i jej konsekwencjach. Autorka przejęła się losem niemieckich dzieci, które stały się ostatnią ofiarą polityki Trzeciej Rzeszy. Opisuje, dzięki odnalezionym dokumentom, transport ewakuowanych z zagrożonego Breslau dzieci, z których część nie przeżyje tej ostatniej drogi, a los innych pozostanie nieznany. Zasługą autorki jest to, że przedstawia nie tylko rozwiązaną zagadkę życia kilku osób, ale i historyczne uwarunkowania oraz klimat apokaliptycznych wydarzeń końca wojny, kiedy to Breslau stawał się Wrocławiem, a domy, mieszkania i dobytek, miejsca jeszcze ciepłe, porzucone przez niemieckich obywateli, przejmowali zagubieni i wypędzeni z wschodnich kresów polscy obywatele.